Nican tiquintlazcamatiliah nochi acahya tlen techpalehuihqueh ica ni amoxtli digital, tlahcuiloliztli, zazanilli, huan tlamahuizolli.

Ni Tequitiloni tlen ica mopalehuiz anque quipanoz frontera MéxicoEEUU mocuamachilia ica castilla quehuac [({ })] La herramienta transfronteriza para inmigrantes huan ica inglés quehuac [({ })] Transborder Immigrant Tool, zo zan quehuac TBT. Tequitiloni TBT quichiuhqueh cequin acahya (tlamachtianih, tlahcuiloanih, tequitinih tlen programación pan computadoras) tlen mozancehcotilihqueh quehuac Mahuiltiliztlahuitequi tlen Tecuapoloa, mocuamachilia ica castilla quehuac Teatro de Perturbación Electrónica 2.0, ica inglés Electronic Disturbance Theater 2.0/b.a.n.g. lab. Ce acahya, zancampahueli huallaz, hueli quitequihuiz tequitiloni TBT ica itepozzanil quemman mocuapolohtoz pan tlahuactocanahya nechcatzin frontera México-EEUU. Ni tequitiloni moyectihqueh huan motlatlachilihqueh pan tlahuactocanahya tlen mocahua pan California sur, Parque Estatal huan Desierto de Anza-Borrego, tlen 2009 aztah 2012. Tequitiloni TBT quipiya ce tepoztlahtolli (mocuamachilia quehuac código tlen computadora zo código digital ica castilla) tlen hueli tictequihuiaz quemman tictlaliz pan motepozzanil coordenadas tlen campa hueli eltoz atl nechcatzin frontera Mexico-EEUU. Nouhquiya mochiuhqui ce xochitlahtolli, La serie de sobreviviencia del desierto, tlen mocuamachilia quehuac ceyoc código tlen mitzilliz tlen monequi ticchihuaz quemman tiitztoz pan tlahuactocanahya, tlan timococoz zo tlan tlahuel tiamiqui, tlen cuatlacquetl hueli ticcuaz huan catlinya axcanah monequi ticcuaz, huan iuhquinon ceyoc tlamantli.

***

Miac tlamantli pan ni yancuic amoxtli nezqui achtohui huan tlen quentzin ixcopinqui, itocah:

Mahuiltiliztlahuitequi tlen Tecuapoloa, mocuamachilia ica castilla quehuac Teatro de Perturbación Electrónica 2.0/b.a.n.g. lab. [({ })] The Desert Survival Series/La serie de sobrevivencia del desierto. Ann Arbor: Oficina de Asesoramiento de la Red, Universidad de Michigan, 2014.

Ni amoxtli digital moihcuiloh ica miac tlahtolli huan motlalihtoc pan internet ica ce licencia Creative Commons—axmonequi mocohuaz. Tohhuantin ticnequih ma mocahua tlapouhtoc nochipa ni amoxtli, cenca tonehnehuiliz zo totemic tlen nehnemi campa quinequiz huan tlen axquipiya fronteras, cenca xochitlahtolli huan código digital tlen momalina ica TBT quehuac ce doble hélice, quehuac ce mecatl. Amoxtli tlen mochiuqhui achtohui, ica inglés huan castilla, mocauhtoc ica nochi iachitlahcuiloliz pan internet, campa nocca hueli ticcalaquiz ica ni ligas:

“Tequitiloni tlen ica mopalehuiz anque quipanoz frontera México-EEUU”, ica castilla “La herramienta transfronteriza para inmigrantes”, ica inglés “The Transborder Immigrant Tool. Moixcopinqui ica Blueshift Series, CTHEORY (2015). https://ctheory.net/articles.aspx?id=744.

“Tequitiloni tlen ica mopalehuiz anque quipanoz frontera México-EEUU” , ica castilla “Herramienta transfronteriza para inmigrantes”, ica inglés “The Transborder Immigrant Tool”. Pacific Centre for Technology and Culture (Universidad tlen Victoria). Moixcopinqui ica CTheory Books: Blueshift Series. 2015. https://pactac.net/ctheory-books/blueshift-series/the-transborder-immigrant-toolla-herramienta-transfronteriza-para-inmigrantes.

“Tequitiloni tlen ica mopalehuiz anque quipanoz frontera México-EEUU”, ica inglés “Transborder Immigrant Tool”. Electronic Literature Collection Volume 3. Tequitinih tlen ELC3 Collective tlen quiyectiqueh ni amoxtli: Stephanie Boluk, Leonardo Flores, Jacob Garbe, Huan Anastasia Salter. 2016. https://collection.eliterature.org/3/work.html?work=transborder-immigrant-tool.

“Xochitlahtolli tlen nicpatlanaltia huan mocuapa, huan ceyoc tlahcuiloliztli tlen tlachicoquiza”, ica castilla “De la ecopoética y los medios dislocativos”. CONACULTA/Centro de Cultura Digital Editorial. 18 tlen Mayo 18, 2016. https://editorial.centroculturadigital.mx/es/publicacion/de-la-ecopoetica-y-los-medios-dislocativos.html.

“Tequitiloni tlen ica mopalehuiz anque quipanoz frontera México-EEUU”, ica castilla “La herramienta transfronteriza para inmigrantes.” CONACULTA/Centro de Cultura Digital Editorial. 23 tlen Mayo, 2016. https://editorial.centroculturadigital.mx/es/descargable/la-herramienta-transfronteriza-para-inmigrantes.html.

“Tequitiloni tlen ica mopalehuiz anque quipanoz frontera México-EEUU” ica castilla “La herramienta transfronteriza para inmigrantes” (ce zazanilli huanya Amy Sara Carroll huan Ricardo Dominguez; tlahtlaniliztli quichiuhque Lorena Gómez Mostajo, Mónica Nepote, and Ximena Atristain.) CONACULTA/Centro de Cultura Digital Editorial. 5 tlen Julio 5, 2016. https://editorial.centroculturadigital.mx/articulo/la-herramienta-transfronteriza-para-inmigrantes.

“Tequitiloni tlen ica mopalehuiz anque quipanoz frontera México-EEUU: xochitlahtolli tlen mitzpalehuiz tinemi pan frontera campa monehpanoa EEUU ica México (tlahcuiloliztli, zazanilli tlen moixcopinqui, huan tlamahuizolli)”, ica inglés “Transborder Immigrant Tool Series: Poetry Built for Survival on the U.S.- Mexico Border (Multimedia).” Truthdig. 2016 – 2017. https://www.truthdig.com/arts_culture/item/transborder_immigrant_tool_series_poetry_survival_us_mexico_border_20160808.

Miac xochitlahtolli ica inglés huan castilla nezqui ica ce zazanilli huanya Amy Sara Caroll tlen quichiuhqueh Elizabeth Barrios huan Mary Renda, huan ni zazanilli eltoc pan Tiresias: Culture, Politics, and Critical Theory 6 (Octubre, 2014): 2-26; 133-151.

Pan ni amoxtli Gesture/Gesto, peuhqui mopatla xochitlahtolli ica nahuatl huan ayuujk/mixe, ome macehualtlahtolli tlen Américas. Ni xochitlahtolli hueli ticahciz quehuac zazanilli tlen moixcopinqui ica nahui tlahtolli (inglés, castilla, nahuatl, huan ayuujk/mixe). Ce tlamahuizolli documental tlen quichiuhqui Bryce Newell, huan ce tlamahuizolli huan ixcopincayotl tlen quichiuhqui Brett Stalbaum—nochi ica TBT—nouhquiya necih nican pan ni yancuic amoxtli digital.

Yon tlatzauctli, yon tlaixconcanahya, yon techcotonazceh tlen tequitih cualli!

Ni muros, ni fronteras, ni prohibiciones de inmigrantes!

No Walls, No Borders, No Immigrant Bans!

***

Mahuiltiliztlahuitequi tlen Tecuapoloa, mocuamachilia ica castilla quehuac Teatro de Perturbación Electrónica 2.0/b.a.n.g. lab: Micha Cárdenas, Amy Sara Carroll, Ricardo Domínguez, huan Brett Stalbaum.
Código digital: Laboratorio Walkingtools (Brett Stalbaum huan Jason Najarro).
Tizanilozceh ica Gesto (Hueitlamanextilli), ica inglés: Electronic Disturbance Theater 2.0/b.a.n.g. lab
Tizanilozceh ica Gesto (Hueitlamanextilli), ica castilla: Rocío Pichon-Rivière
Tizanilozceh ica Gesto (Hueitlamanextilli), ica nahuatl: Martín Vega Olmedo and Eduardo de la Cruz Cruz
Tlapannextiliztli | Tlahcuilomihtotiliztli tlen ica timotzinpilozceh pan frontera México-Estados Unidos, ica inglés: Ashley Ferro-Murray
Tlapannextiliztli | Tlahcuilomihtotiliztli tlen ica timotzinpilozceh pan frontera México-Estados Unidos, ica castilla: Rocío Pichon-Rivière
Tlapannextiliztli | Tlahcuilomihtotiliztli tlen ica timotzinpilozceh pan frontera México-Estados Unidos, ica nahuatl: Martín Vega Olmedo and Eduardo de la Cruz Cruz
Xochitlahtolli tlen nicpatlanaltia huan mocuapa, huan ceyoc tlacuiloliztli tlen
tlachicoquiza, ica inglés: Amy Sara Carroll
Xochitlahtolli tlen nicpatlanaltia huan mocuapa, huan ceyoc tlacuiloliztli tlen
tlachicoquiza, ica castilla: Natasha Hakimi Zapata
Xochitlahtolli tlen nicpatlanaltia huan mocuapa, huan ceyoc tlacuiloliztli tlen
tlachicoquiza, ica nahuatl: Eduardo de la Cruz Cruz huan Martín Vega Olmedo
Xochitlahtolli tlen mitzpalehuiz tinemi pan frontera campa monehpanoa EEUU ica México, ica inglés: Amy Sara Carroll
Xochitlahtolli tlen mitzpalehuiz tinemi pan frontera campa monehpanoa EEUU ica México, ica castilla: Francheska Alers-Rojas, Julieta Aranda, Elizabeth Barrios, Amy Sara Carroll, Iván Chaar-López, Orquídea Morales, Omar Pimienta, huan Mary Renda
Xochitlahtolli tlen mitzpalehuiz tinemi pan frontera campa monehpanoa EEUU ica México, ica nahuatl: Eduardo de la Cruz Cruz (quipatlac tlahtolli) huan Martín Vega Olmedo (quipatlac tlahtolli huan quiixcopinqui izazanil).
Xochitlahtolli tlen mitzpalehuiz tinemi pan frontera campa monehpanoa EEUU ica México, ica ayuujk/mixe: Luiz Balbuena Gómez (quipatlac tlahtolli huan quiixcopinqui izazanil)
Nican, naman ipan ni tonatiuh: Raúl Zurita; Tequitiloni tlen ica mopalehuiz anque quipanoz frontera México-EEUU, tlen mocuamachilia ica castilla quehuac La herramienta transfronteriza para inmigrantes; huan Xochitlahtolli tlen mitzpalehuiz tinemi pan tlahuactocanahya, tlen mocuamachilia ica castilla quehuac La serie de sobreviviencia del desierto tlen quiihcuiloh huei tlahcuilohquetl huan tlamachtihquetl Amy Sara Carroll: Sergio Delgado Moya
Nican, naman ipan ni tonatiuh: Raúl Zurita; Tequitiloni tlen ica mopalehuiz anque quipanoz frontera México-EEUU, tlen mocuamachilia ica castilla quehuac La herramienta transfronteriza para inmigrantes; huan Xochitlahtolli tlen mitzpalehuiz tinemi pan tlahuactocanahya, tlen mocuamachilia ica castilla quehuac La serie de sobreviviencia del desierto tlen quiihcuiloh huei tlahcuilohquetl huan tlamachtihquetl Amy Sara Carroll, ica castilla: Sergio Delgado Moya
Nican, naman ipan ni tonatiuh: Raúl Zurita; Tequitiloni tlen ica mopalehuiz anque quipanoz frontera México-EEUU, tlen mocuamachilia ica castilla quehuac La herramienta transfronteriza para inmigrantes; huan Xochitlahtolli tlen mitzpalehuiz tinemi pan tlahuactocanahya, tlen mocuamachilia ica castilla quehuac La serie de sobreviviencia del desierto tlen quiihcuiloh huei tlahcuilohquetl huan tlamachtihquetl Amy Sara Carroll, ica nahuatl: Martín Vega Olmedo huan Eduardo de la Cruz Cruz.
Tlamahuizolli huan ixcopincayotl: Brett Stalbaum
The Tinaja Trail & The Transborder Immigrant Tool documental: Bryce Newell
Quiixcualchiuhqui amoxtli: Parisa Ghaderi
Hueyitequitini tlen Serie ONA: John Cheney-Lippold huan Tung-Hui Hu
Hueyitequitiquetl tlen HemiPress: Olivia Michiko Gagnon
Quiizcaltih Hueyiamoxtli: TypeFold

***

Nelmiac tiquintlazcamatiliah momachtianih tlen posgrado quenni Rackham huan hueyitlamachtianih tlen mocencahtlalihtoqueh quehuac Colectivo Frontera, ica inglés Border Collective, pan hueyi caltlamachtiloyan tlen Michigan pan altepetl tlen Ann Arbor, estado tlen Míchigan—ni momachtianih huan tlamachtianih axquemman tlahuel chicahuac tequitiqueh pan ni amoxtli. Tiquintlazcamatiliah nouhquiya Paula Poole tlen techpalehuihqui tinehnehuilia ica tlahuactocanahya huan ticyectiah ni amoxtli; Walter Station huan Border Angels pampa tlahuel monequi inintequiuh campa inihhuantin quinpalehuia anque quipanoz frontera México-EEUU; John Cheney-Lippold, Parisa Ghaderi, huan Wendy Sung pampa inihhuantin cualli quicualtlalihqueh xochitlahtolli huan código digital pan amoxtli amatl; Bonnie Applebeet, Larry La Fountain-Stokes, huan Kristy Rawson pampa inihhuantin cualli quitlachique tlahtolli ica castilla huan inglés; Ashley Ferro-Murray, Bryce Newell, Martín Vega Olmedo, Eduardo de la Cruz Cruz, huan Luis Balbuena Gómez pampa inihhuantin quiihcuilohqueh, quicacqueh, quipatlaqueh tlahtolli, huan quichiuhqueh tlamahuizolli; nochi acahya tlen quiixcopinqueh inintozcac tlen motlalihtoc pan ni Hueyiamoxtli Gesture/Gesto; Centro tlen tlamachtiliztli ica América Latina huan Caribe pan hueyi caltlamachtiloyan tlen Míchigan pan Ann Arbor, huan más hueyitequitiquetl Directora Alexandra Minna Stern pampa tlaxtlauhqui traducción ica nahuatl; Centro David Rockefeller tlen Tlamachtiliztli ica América Latina pan huei caltlamachtiloyan Harvard; Departamento tlen Artes Visuales huan CALIT pan hueyi caltlamachtiloyan Universidad tlen California pan San Diego, pampa ni ome canahya tlaxtlauhqueh traducción ica ayuujk/mixe; Arthur huan Marilouise Kroker, Stephanie Boluk, Leonardo Flores, Jacob Garbe, Anastasia Salter, Mónica Nepote, Lorena Gómez Mostajo, Ximena Atristain, huan tequitinih tlen sección “Arte huan Cultura” (ica inglés “Arts and Culture”) pan Truthdig, sitio tlen internet, pampa inihhuantin techpalehuiqueh ica toamox quehuac ce mahuiltiliztequitl digital. Huan tiquintlazcamatiliah Instituto Hemisférico tlen Performance huan Politics, ica inglés Hemispheric Institute of Performance and Politics, huan ihueyitequiticauh Diana Taylor tlen quichichiuhqui huan quiizcaltihqui ni instituto; HemiPress, Olivia Michiko Gagnon, Lex Taylor, huan TypeFold pampa inihhuantin quinehnehuilihqueh ce yehyectzin yancuic tlaltipactli digital campa naman ticcalactizceh totlahcuiloliz, caquizti tlen moixcopinqui huan tlamahuizolli ica TBT.